Beč je glavni grad i ujedno jedna od saveznih država Austrije. Beč je 10. najveći grad Evropske unije, daleko najveći grad Austrije i njeno političko, ekonomsko i kulturno središte.

Leži na Dunavu u najistočnijem dijelu Austrije, nedaleko od granice sa Slovačkom, Mađarskom i Češkom. Istorija Beča počinje prije oko četiri milenijuma, čime se područje grada svrstava među najstarije ljudske naseobine na svijetu, na raskršću putnih pravaca sjever-jug, povezujući Baltik sa Jadranom, i zapad-istok, povezujući zapadnu Evropu sa Balkanom i dalje Azijom. Bio je sjedište imperatora Svetog rimskog carstva, glavni grad Austrijskog carstva, te Austrougarske monarhije kada je i dostigao svoj vrhunac krajem XIX vijeka i sa oko dva miliona stanovnika predstavljao četvrti grad po veličini na svijetu (poslije Londona, Pariza i Njujorka), kulturno središte, luku, industrijski i trgovački centar.

Beč je oduvijek predstavljao raskrsnicu puteva između zapada i istoka, pravcem Dunava između centralne i jugoistočne Evrope, i na ruti najstarije evropske trase između juga i sjevera, na Putu ćilibara. Ovakav položaj grada pogodovao je prvenstveno razvoju trgovine i putne infrastrukture, a potom i ne manje značajnim kulturnim uticajima i prilivu stanovništva iz raznih regiona Evrope.

Grad nosi i epitet muzičke prestonice svijeta u kojoj su živjeli i stvarali kompozitori kao što su Mocart i Betoven i jednog od najznačajnijih kulturnih centara starog kontinenta.

Na osnovu studije konsultantske firme za ljudske resurse Mercer o kvalitetu života u svjetskim metropolama Beč je 2015. proglašen najboljim gradom za život na svijetu.

Period baroka i klasicizma

XVIII vijek bio je zlatno doba za građevinarstvo i izgradnju, period uspona i procvata Beča. Došlo je do potpune rekonstrukcije građevina i gradskih cjelina u stilu baroka (Vienna gloriosa), te su tako izgrađeni mnogobrojni dvorci i palate za plemiće od kojih su najpoznatije palata Šenbrun (Schloss Schönbrunn), Lihtenštajn (Liechtenstein), Švarcenberg (Schwarzenberg) kao i Belvedere (Schloss Belvedere), raskošna palata sagrađena za austrijskog princa Eugena Savojskog.

Sa procvatom grada i gradskog života, Beč je ubrzo postao i jedan od najvažnijih kulturnih centara Evrope, najviše na polju klasične muzike čiji su najznačajniji predstavnici Jozef Hajdn, Volfgang Amadeus Mocart, Ludvig van Betoven i Franc Šubert.

Od 1804. godine Beč je glavni grad novouspostavljenog Austrijskog carstva (1804—1864), da bi u njemu 1806. godine bilo proglašeno ukidanje Svetog rismog cartsva. Nakon pada Napoleona, u Beču je 1814/1815. održan čuveni Bečki kongres kojim je uspostavljena nova politička mapa Evrope.

Kultura

Umjetnost i kultura imaju dugu tradiciju u Beču. Posebnu vrijednost i međunardni značaj ima kulturno stvaralaštvo na polju muzike čiji su utemeljitelji bili svjetski poznati kompozitori i muzičari. U svjetskim razmjerama poznati su Bečki valcer, Hor bečkih dječaka, tradicionalne muzičke manifestacije kao što je Novogodšnji koncert bečke filharmonije, bečki balovi, kao i mnogobrojna kulturna zdanja poput Opere i mnogobrojnih gradskih pozorišta, galerija i muzeja. Beč je poznat i na polju literarnog stvaralaštva, alternativnih formi kulturnog izražavanja, boemstvu, tradicionalnoj kuhinji i mnogobrojnim kafeima.

Važni pravci, tj. kulturni krugovi i institucije u gradu bili su Bečka škola muzike (prva), Druga bečka škola muzike, Bečki krug filozofa, Bečka literarna grupa, Bečka škola fantastičnog realizma u slikarstvu i Austrijska škola ekonomista.

Beč važi za svjetski glavni grad muzike jer su u njemu radili i vijekovima stvarali kompozitori koji su dali presudan pečat svjetskoj muzičkoj sceni, prije svega na polju klasične muzike. Najpoznatiji predstavnici iz grupe bečkih klasičara (1780—1827) su Jozef Hajdn, Volfgang Amadeus Mocart, Ludvig van Betoven, Franc Šubert, Franc List, Johanes Brams, Johan Štraus (mlađi), Johan Štraus (stariji), Gustav Maler kao i članovi Druge bečke škole početkom XX vijeka Arnold Šenberg, Anton Vebern, Alban Berg i Ernst Krenek.

Orkestar Bečke filharmonije, kome prilaze i članovi ansambla Državne opere, proglašen je 2006. godine najboljim evropskim orkestarskim sastavom po mišljenju međunarodnih muzičkih stručnjaka.

Od 2001. godine kulturno-istorijsko jezgro Beča je na listi centara kulturne baštine od posebnog značaja i pod zaštitom Uneska.

Muzeji

Istorijski najznačajniji muzejski eksponati danas se čuvaju u zdanju Hofburga. Među najznačajnijima su riznica Habsburške dinastije, dio čitave kolekcije sabranih eksponata od prvorazrednog značaja među kojima se ističe kruna Svetog rimskog carstva i carska kruna Austrijskog carstva. Ovdje se nalazi i Sisi-muzej, posvećen austrijskoj carici Elizabeti i Nacionalna biblioteka Austrije.

Čuvena Albertina pripada takođe dvorskom kompleksu Hofburga. Ovaj muzej obuhvata impozantnu zbirku grafika sa oko 65 hiljada crteža i više od milion grafika što je čini najvećom na svijetu. U novom dijelu kompleksa Hofburga nalazi se Efeski muzej koji predstvalja deo Muzeja istorije umjetnosti, kolekcija starih muzičkih instrumenata kao i zbirka dvorskih lovačkih trofeja.

Bečki Kvart muzeja predstavlja jedan od najvećih kulturnih, muzejskih kompleksa na svijetu. On obuhvata Muzej moderne umjetnosti (MUMOK), Leopoldov muzej u kome se nalazi impozantna zbirka djela Egona Šilea pored kolekcija djela iz doba Bečkog secesionizma, moderne i austrijskog ekspresionizma (Gustav Klimt, Oskar Kokoška i drugi), Galerija umjetnosti, Arhitektonski muzej, Kvart plesa i igara, Atelje 21 i Dječji muzej Zoom.

Zagreb predstavlja glavni grad Republike Hrvatske, ujedno i njeno ekonomsko, naučno i kulturno središte. Prostire se na obalama Save, u podnožju planine Medvednice.

Kako biste na pravi način doživjeli čar ovog, po mnogo čemu jedinstvenog grada, najprije se treba uputiti ka jednoj od najdužih i najstarijih zagrebačkih ulica – Ilici koja se proteže sve do glavnog gradskog trga - Trga bana Jelačića. Na trgu je podignut konjanik bana po kojem je i dobio ime, dok je desno od pomenutog spomenika najpoznatija zagrebačka fontana Manduševac. Čuvena je po tome sto je dobila ime po djevojci Mandi koja je, po predanju, sa tog mjesta „grabila“ vodu usled čega je Zagreb dobio ime.  

U ovom opsegu nalazi se i središte političkog života Hrvata - Trg Svetog Marka gdje se nalaze Hrvatski Sabor, Ustavni sud i Banski dvori, tj. sjedište Vlade Republike Hrvatske. Trg je značajan i po istoimenoj Crkvi Svetog Marka koja datira iz XIII vijeka, jedinstvena po svom čuvenom krovu na kojem su prikazani grbovi Trojedne kraljevine Hrvatske, Slavonije i Dalmacije kao i grb grada Zagreba.

Sa trga se možete uputiti ka četvrti koja obuhvata glavno kulturno i istorijsko jezgro grada - Gornji grad i Kapitol. Unutar ove četvrti nalazi se i najpoznatije zagrebačko groblje Mirogoj kao i niz parkova – Prekrižje, Zelengaj, Tuškanac, Orlovac i Remetski kamenjak.

Gradec, ili današnji Gornji grad kroz istoriju je bio kraljevski grad opasan zidinama, od kojih su danas očuvana samo Kamenita vrata. Ona su pretvorena u kapelicu u kojoj se čuva slika Bogorodice. Nadomak Gradeca nalazi se čuvena pijaca „Dolac“ koja predstavlja jednu od glavnih turističkih atrakcija Zagreba.

Kapitol je glavno crkveno sjedište, tkzv. „biskupski grad“, na kojem se nalazi grandiozna zagrebačka Katedrala, odnosno Crkva Uznesenja Blažene Djevice Marije koja predstavlja najvišu građevinu u gradu.

Ono što je posebno interesantno kada je u pitanju arhitektonsko nasleđe Zagreba jeste urbanistička cjelina koja se sastoji od niza trgova – perivoja u Donjem gradu u Zagrebu – tkzv. „Zelena potkova“. Sačinjava je Botanički vrt i sedam trgova - Trg Nikole Šubića Zrinskog, Trg Josipa Jurja Strossmayera, Trg kralja Tomislava, Trg dr. Ante Starčevića, Trg Marka Marulića, Trg Ivana, Antuna i Vladmira Mažuranića i Trg maršala Tita, dok se unutar okvira "Zelene potkove" nalaze još dva trga – Trg Petra Svačića (Snačića) i Trg Petra Preradovića.

Sa Kapitola se nanovo možete uputiti ka samom središtu grada ka Bogovićevoj ulici koju obilježava čuvena Zlatna kugla. Ona će vas uputiti ka Trgu Petra Preradovića u Zagrebu, poznatijeg kao „Cvjetni trg“, po mnogobrojnim kioscima sa cvijećem koji su tu tradicijski smješteni. Ovaj trg je jedno od omiljenih sastajališta u gradu kao i najfrekventnija lokacija za mnogobrojne društvene akcije.

Bogato arhitektonsko nasleđe ovog grada naročito se ogledava u zdanjima koja se prostiru širom i u okolini Trga Maršala Tita koji važi za jedan od najljepših gradskih trgova. Najznačajnije arhitektonsko zdanje u ovom dijelu svakako je zgrada Hrvatskog narodnog kazališta koja datira iz XIX vijeka. U njenoj neposrednoj blizini nalazi se fontana „Zdenac života“, zgrada Zagrebačkog sveučilišta i Muzej za umjetnost i obrt.

U blizini se nalazi Trg kralja Tomislava koji je s jedne strane okružen zdanjem Umjetničkog paviljona, a sa druge strane zdanjem Glavnog kolodvora. Odatle se prostire zgrada Hrvatskog državnog arhiva, Botanički vrt i kultni hotel „Esplanade“ koji je bio smještaj za putnike čuvenog „Orient Expressa“.

Za ljubitelje prirode, središte grada ima i svoju zelenu oazu - Trg Nikole Šubića Zrinskog odnosno Zrinjevac. Tu su smještena sjedišta važnih institucija:  Vrhovni sud Republike Hrvatske, Arheološki muzej u Zagrebu, Hrvatska akademija znanosti i umjetnosti, Ministarstvo vanjskih poslova i europskih integracija Republike Hrvatske i Županijski sud u Zagrebu. Po mišljenju mnogih ovo je najljepši park u središtu grada. Takođe, na maloj udaljenosti od centra nalazi se najveći park u Jugoistočnoj Evropi – Maksimir.

Zahvaljujući svojim kulturno – zabavnim sadržajima i izvrsnoj gastrnomskoj ponudi Zagreb je grad koji zadovoljava kriterijume svakog posjetioca ponaosob. Najživlja ulica u gradu je Tkalčićeva ulica, jedno od središta noćnog života. Duž nje se nalaze mnogobrojni kafe barovi, restorani i butici. Takođe, za ljubitelje šopinga najbolji izbor je zona duž Ilice, Bogovićeve i Petrićeve u čijim se suvenirnicama mogu kupiti glavna obilježja Zagreba poput liciderskog srca ili kravate.

Adresa autobusnog kolodvora:

ZAGREBAČKI HOLDING d.o.o Podružnica Autobusni kolodvor Zagreb

Avenija Marina Držića 4 10000 Zagreb

Tel:   +385 1 6008 600 ; Fax:  +385 1 6008 616